Wat bedoelen we met online leren in een internationale context?

De digitalisering van het hoger onderwijs creëert nieuwe opportuniteiten voor online leren in een internationale context. Lesgevers en opleidingen kunnen online internationale samenwerking inzetten om het internationaal en intercultureel leren en multiperspectivisme van studenten te stimuleren, zonder dat studenten daarvoor het land langdurig hoeven te verlaten.

Er bestaan verschillende formats om online leren in een internationale context te faciliteren, die al evenveel namen krijgen. Steeds gaat het om online onderwijs (synchroon of asynchroon), waarbij studenten en/of lesgevers met een verschillende geografische herkomst, taal en cultuur betrokken zijn. Aan de Universiteit Gent onderscheiden we drie formats: Virtual Mobility, Virtual Exchange en Blended Mobility.

We gebruikten binnen Universiteit Gent eerder de termen online exchange, online courses en joint online courses. Die benamingen werden vervangen door bovenstaande terminologie, in lijn met internationale standaarden en ENLIGHT-afspraken.

Waarom inzetten op online leren in een internationale context?

Online leren in een internationale context bevordert de democratisering van internationalisering. Een opleiding of lesgever verrijkt zo niet alleen het internationalisation@home-aanbod voor studenten, maar draagt ook bij aan inclusie, diversiteit, duurzaamheid en toegankelijkheid.

Meerwaarde voor lesgevers en opleidingen

• Partnerschappen: deze formats leiden tot het opzetten of bestendigen van internationale netwerken en samenwerkingen tussen studenten, lesgevers en instellingen (die bijv. niet bereikbaar zijn voor fysieke uitwisselingen).
• Verrijking: je krijgt de mogelijkheid om expertise en leermateriaal dat niet beschikbaar is aan je instelling, te integreren in je vak. Internationale samenwerking biedt ook de mogelijkheid om verschillende perspectieven, nieuwe lesmethoden en innovatieve technologieën te implementeren in je onderwijs.
• Goedkoop: online samenwerking is een kostenefficiënte manier om het opleidingsprogramma te internationaliseren. Er bestaan heel wat gratis of goedkope digitale tools die online leren in een internationale context kunnen faciliteren.
• Duurzaam: online leren is een duurzamer alternatief dan internationaliseringsinitiatieven waaraan fysieke mobiliteit te pas komt.
• Flexibel: online onderwijs verhoogt de flexibiliteit in de agenda van lesgevers, zeker bij asynchroon leren. Lessen zijn ook niet langer gebonden aan een fysieke locatie. Een virtuele omgeving leent zich bovendien goed voor grote groepen (schaalbaarheid).

Meerwaarde voor studenten

• Inclusie en stimulatie: je vergroot de toegang tot internationale en interculturele leerkansen voor alle studenten, zonder dat ze langdurig moeten reizen. Door de relatief lage drempel bereik je studenten die (om welke reden dan ook) niet kunnen of willen deelnemen aan fysieke internationale mobiliteit. Dit kan studenten ook aanzetten tot participatie aan andere internationaliseringsactiviteiten, waaronder fysieke mobiliteit.
• Multiperspectivisme: je brengt (eventueel via samenwerkend leren) diverse perspectieven en culturen samen.
• Leerproces: in bepaalde formats staan studenten centraal in het leerproces en worden de voornaamste leerwinsten geboekt door zelfsturing en interactie met internationale peers. Dit leidt tot een verhoogde tevredenheid en interesse bij studenten.
• Generieke competenties: studenten kunnen via deze formats diverse generieke competenties opbouwen: diversiteitscompetenties, meertaligheid, digitale competenties, interdisciplinaire competenties, probleemoplossende vaardigheden, samenwerken, kritisch denken etc.

Valkuilen

Wees je tegelijk bewust van bepaalde uitdagingen en valkuilen die gepaard gaan met online leren in een internationale context:

• Werklast: je lesmateriaal en onderwijsaanpak aanpassen aan een digitale omgeving én voor een divers internationaal publiek vraagt een extra inspanning en kan tijdrovend zijn. Die werklast kan wel verdeeld worden.
• Engagement: het kan een uitdaging zijn om studentenbetrokkenheid en motivatie in online omgevingen te stimuleren, gezien de beperktere aanwezigheid van persoonlijke interactie, gemeenschapsgevoel en lichaamstaal.
• Macht en exclusie: ‘online’ is geen ‘neutrale grond’; machtsdynamieken en ongelijkheden spelen ook hier een rol. Studenten brengen verschillende sociale realiteiten mee die hun leerervaring beïnvloeden. Online formats zijn niet vanzelfsprekend inclusief: verschillen in digitale geletterdheid, beheersing van het Engels, toegang tot het internet etc. bepalen mee hoe en welke kennis, ideologieën, institutionele normen en verwachtingen worden overgedragen.

 

Download hier deze onderwijstip als pdf.