Feedback: (bijna) alles wat je moet weten
Feedback geeft studenten input over hun vordering in een bepaalde taak, in een specifiek proces of in vertoond (leer)gedrag. Die input kunnen ze krijgen van zichzelf of van andere, namelijk een docent, een peer, een boek, enz. Feedback verkleint de kloof tussen waar de studenten op een bepaald moment in het leerproces staan en waar ze naartoe moeten (= de doelstellingen). Daardoor leren ze beter te reflecteren en krijgen ze inzicht in de knelpunten en groeimogelijkheden, wat diepgaand leren bevordert en de motivatie voor de taak doet stijgen.
Feedback is onlosmakelijk verbonden met feed-up en feedforward. Feed-up betekent dat je de leerdoelen van de taak expliciteert zodat de studenten weten wat het doel is en zich daarnaar kunnen richten. Studenten nemen idealiter de feedback mee naar een volgende (gelijkaardige) taak of naar gewenst gedrag. Dat heet feedforward. Kortom, feed-up, feedback en feedforward hebben allen als doel de leerprestatie van studenten te verbeteren.
In deze tip leer je wanneer je feedback, feed-up en feedforward kan en moet geven, en aan welke voorwaarden kwaliteitsvolle en effectieve feedback moet voldoen. Daarnaast krijg je concrete tips hoe je feedback, feed-up en feedforward kan organiseren.
1. Wanneer geef je feedback?
Het Onderwijs- en Examenreglement (het OER) van de UGent legt vast dat de verantwoordelijke lesgever of de aangewezen persoon feedback moet geven na elke examenperiode. Lees de onderwijstip Feedback geven na de examenperiode om meer te weten te komen over de regelgeving en de praktische organisatie.
Geef echter ook zoveel mogelijk tussentijdse feedback zodat studenten kunnen groeien. Dankzij tussentijdse informatie krijgen studenten meer inzicht in de doelstellingen van de taak kunnen ze sneller bijsturen en een hoger niveau bereiken.
2. Wanneer is je feedback effectief?
Effectieve feedback geven is niet vanzelfsprekend. Houd daarom steeds rekening met onderstaande voorwaarden. Klik op de afbeelding voor meer informatie per voorwaarde.
3. Hoe geef je feedback?
Er zijn verschillende manieren om feedback te (laten) geven. Beslis eerst wie er feedback geeft, i.e. de student, de lesgever of de mentor, en bekijk onderstaande mogelijkheden. Gebruik de tools in Ufora om het feedbackproces te ondersteunen. Gebruik de feedbackwijzer (high res of low res) om studenten te informeren én te activeren voor, tijdens en na elk feedbackmoment. Lees de korte toelichting voor lesgevers: Hoe gebruik je de feedbackwijzer?
3.1 De student geeft feedback aan zichzelf of aan (een) andere student(en).
Self- of peerfeedback maakt de sterktes en zwaktes van zichzelf of van de medestudent(en) zichtbaar: studenten leren kritisch te kijken naar de kwaliteit van het werk en het gestelde gedrag. Zo ontstaat er ook een dieper inzicht in de evaluatiecriteria van de opdracht binnen het vakgebied.
Hoe kan je self- of peerfeedback integreren in je lespraktijk?
- Expliciteer de criteria waarop de studenten zichzelf of anderen moeten beoordelen.
- Laat studenten, tussentijds of op het einde van de opdracht, een checklist of rubric voor hun peer/zichzelf invullen voor ze de opdrachten indienen. Laat hen hierbij zichzelf of de andere inschatten op basis van duidelijke criteria: wat verwachten ze (van zichzelf)? Wat zijn de sterktes/zwaktes?
- Zorg ervoor dat je studenten van tevoren weten hoe ze de self- en peerfeedback moeten vormgeven. Leer ze de sterktes/zwaktes detecteren, benoemen en de feedback erop adequaat formuleren, namelijk concreet en oplossingsgericht. Gebruik daarvoor voorbeelden.
- Gebruik bij ingediende video’s de video-annotatiemogelijkheden geïntegreerd in Ufora. Die zijn ook geschikt voor self- en peerfeedback.
- Laat je ook inspireren door de mogelijkheden die hieronder staan bij feedback door de lesgever.
Wil je je studenten ook zichzelf of elkaar laten beoordelen? Integreer dan peerassessment.
3.2 De lesgever geeft feedback aan de student(en).
Als je studenten een taak indienen/uitvoeren, kan je als lesgever kiezen om gepersonaliseerde of algemene feedback te geven. Gepersonaliseerde feedback heeft de voorkeur, maar is tijdsintensiever dan algemene feedback.
Wees je in al je feedback altijd bewust van je taalgebruik: stem dat af op de student. Zorg ervoor dat de student je feedback op dezelfde wijze interpreteert als wat jij voor ogen had. Vermijd te formele taal want die creëert een grote afstand. Wees ook niet te belerend.
Gepersonaliseerde feedback
Geef je graag mondelinge, gepersonaliseerde feedback aan een student of een groepje studenten met dezelfde taak? Lees dan de onderwijstip Het feedbackgesprek: hoe voer je dat?
Geef je liever schriftelijke, gepersonaliseerde feedback aan die student of dat groepje studenten?
• Laat je studenten hun taak uploaden in de Ufora-tool Opdrachten waar je (inline) feedback kan noteren of audiofeedback kan geven op teksten.
• Werk je liever old school? Gebruik “opmerkingen” in een Word- of pdf-document om je feedback uit te schrijven, of te verwijzen naar een rubric, al dan niet met een foutencode. Een mogelijke aanpak zie je in het filmpje over de UGent-schrijfwijzer.
• Gebruik bij ingediende video’s een video-annotatietool in Ufora.
Vergeet ook bij gepersonaliseerde feedback het belang van feed-up en feedforward niet. Bekijk daarvoor onderstaande feed-up- en feedforwardmogelijkheden bij Algemene feedback.
Algemene feedback
Er zijn verschillende manieren om (a)synchroon algemene feedback aan een groep studenten te geven.
FEED-UP
Bespreek en verduidelijk de doelstellingen van de taak en de bijhorende evaluatiecriteria op voorhand (bijv. aan de hand van checklists, rubrics, enz.). Zo hebben de studenten beter zicht op wat er van hen verwacht wordt. Integreer die doelen in een heldere opdrachtomschrijving.
Betrek je studenten om een checklist/ rubric mee op te stellen op basis van jouw evaluatiecriteria. Gebruik daarvoor (goede) voorbeelden van studenten.
Laat studenten stemmen (via een votingsysteem) of een voorbeeld voldoet aan een bepaald evaluatiecriterium en bespreek uitgebreid achteraf.
FEEDBACK
Geef collectieve feedback op basis van de op voorhand vastgelegde evaluatiecriteria. Verwijs eventueel naar een checklist of rubric. Creëer zo’n rubric in de Ufora-tool Opdrachten en koppel die aan de opdracht. Zo kan je zeer efficiënt feedback geven op elke taak.
Ook in je collectieve-feedbackmoment kan je studenten laten stemmen (via een votingsysteem) of een voorbeeld voldoet aan een bepaald evaluatiecriterium, en achteraf bespreken waarom.
FEEDFORWARD
Geef feedforward op basis van de op voorhand vastgelegde evaluatiecriteria zodat studenten weten welke criteria ze nog niet behalen en wat ze zeker mogen behouden bij een volgende taak.
Gebruik een checklist/rubric om feedforward te geven op de taken. Laat studenten hun werkpunten samenvatten op basis van de checklist/ rubric, en eventuele oplossingen bedenken.
Geef expliciet uitleg over de te nemen stappen om de leerprestatie te verbeteren.
FEED-UP
Bespreek in je les en/of op Ufora aandachtspunten én veelgemaakte fouten op voorhand en maak zo de doelen en bijhorende evaluatiecriteria van de taak helder.
Formuleer ook modelantwoorden. Een modelantwoord is het ideale antwoord dat - in geval van een examen - zou resulteren in een maximale score.
FEEDBACK
Geef in je les een aantal geanonimiseerde, authentieke voorbeelden uit vorige jaren of het huidige jaar. Let op de formulering van je feedback: zorg ervoor dat die niet bedreigend overkomt. Bespreek concreet waarom iets (minder) goed is, bijv. door een modelantwoord te bespreken.
Geef steeds voldoende voorbeelden, zodat studenten de brede range van mogelijkheden leren kennen. Zo voorkom je kopieergedrag van het unieke goede voorbeeld en stimuleer je een meer doordachte persoonlijke verwerking.
Upload een document met deze info in Ufora. Kies voor een uitgeschreven versie of een ingesproken filmpje.
FEEDFORWARD
Formuleer concrete handvatten hoe de studenten zich kunnen spiegelen aan de modelantwoorden/ hoe ze specifieke fouten in de toekomst kunnen vermijden.
Laat studenten (vanuit de algemene sessie) werkpunten voor zichzelf noteren.
FEED-UP
Bespreek examenvragen tijdens de les en zet ze op Ufora. Zo krijgen de studenten zicht op hoe de leerstof bevraagd zal worden tijdens het evaluatiemoment. Verwerk ze doorheen je lessen.
Start de les of een Ufora-leerpad met een examenvraag en beantwoord die, samen met de studenten, doorheen de les of het leerpad. Geef duidelijk aan wat het correcte antwoord is en hoe ze het best antwoorden op elk type vraag.
Toon een examenvraag en een antwoord van een geanonimiseerde student tijdens de les/in Ufora en laat studenten aanduiden wat goed/minder goed was in het antwoord.
FEEDBACK
Bespreek examenvragen na afloop van het examen, fysiek of online. Zo krijgen de studenten een idee wat goed ging/beter kon.
FEEDFORWARD
Laat studenten hun werkpunten noteren wanneer je na afloop van het examen de examenvragen bespreekt.
Geef studenten concrete aanknopingspunten hoe ze bepaalde stukken leerstof kunnen uitdiepen.
FEED-UP
/
FEEDBACK
Gebruik de Ufora-tool Tests voor feedback nadat studenten een volledige test hebben afgelegd. Met Curios of de Ufora-tool Enquêtes krijg je geautomatiseerde feedback per vraag. Bij die laatste 2 tools kunnen studenten ook anoniem een test afleggen. Lees in 3.4 in deze onderwijstip meer over de verschillende Ufora-tools die je kan inzetten wanneer je feedback geeft.
FEEDFORWARD
/
FEED-UP
Gebruik een opgenomen feedbackmoment van een vorig academiejaar zodat studenten weten wat er van hen verwacht wordt. Zorg ervoor dat je studenten niet in beeld komen wanneer ze daar geen toestemming voor hebben gegeven. Lees voor meer informatie de onderwijstip Lesopnames en lesmateriaal delen onder studenten: wat mag en wat mag niet?
FEEDBACK
Neem het feedbackmoment op zodat de studenten het kunnen herbekijken. Gebruik het eventueel als feed-upmoment tijdens het volgende academiejaar. Wees ook hier op je hoede voor de GDPR-vereisten.
Laat studenten zichzelf filmen en geef feedback/laat feedback geven door een video-annotatietool te gebruiken. Daarmee kan je de video pauzeren en feedback op specifieke tijdstippen formuleren.
Gebruik de audiofeedback in de Ufora-tool Opdrachten. Je kan 2 minuten inspreken per ingediende taak.
FEEDFORWARD
Laat je studenten het opgenomen feedbackmoment herbekijken en sterke punten / werkpunten voor zichzelf formuleren.
3.3 Overzicht van de Ufora-tools ter ondersteuning van het feedbackproces
Hoe kan Ufora je ondersteunen in je feed-up, feedback en feedforward? Hieronder vind je een overzicht van de Ufora-tools en hun mogelijkheden.
OpdrachtenOPDRACHTEN
Geef rechtstreeks feedback op individuele taken of groepstaken.
Laat je student(en) een tekst-, audio- of videobestand indienen waarop je feedback geeft. Dat kan met annotaties, rubrics of een audiofragment van maximum 2 minuten.
Meer info?
Geef na de volledige test feedback, en niet na elke vraag.
Stel in dat je studenten de test meerdere keren kunnen afleggen.
Let op: je kan je studenten de test niet anoniem laten afleggen.
Meer info?
Geef na elke vraag feedback en niet enkel op het einde.
Laat je studenten de enquête anoniem invullen.
Let op: je kan niet aangeven of een antwoord goed of fout is.
Meer info?
Gebruik de tool als forum om rechtstreeks feedback te geven op vragen van je studenten.
Gebruik de chatruimte om vragen van je studenten te bespreken.
Meer info?
Laat je studenten feedback geven op elkaars taak als individu of als groep.
Beoordeel groepsfunctioneren.
Meer info?
Maak een rubric met de vereiste evaluatiecriteria. Je kan die ook samen met je studenten opstellen. Gebruik die om tests, ingediende opdrachten, discussies en score-onderdelen te evalueren. Geef ze van tevoren aan je studenten (= feed-up).
Gebruik je rubric om de taken te evalueren.
Meer info?
Maak een checklist met de vereiste criteria. Je kan die ook samen met je studenten opstellen. Laat je studenten die van tevoren en/of na de taak invullen: wat verwachten ze (van zichzelf) en welke criteria zijn er effectief behaald?
Meer info?
Plaats voorafgaand aan de taak een duidelijke taakomschrijving bij “Inhoud” waar je volgende mogelijkheden van feed-up kan benutten: evaluatiecriteria verduidelijken, goede voorbeelden en modelantwoorden plaatsen, enz.
Meer info?
4. Meer weten?
Maak de feedbacktest, en kom te weten of jij goed feedback geeft.
Lees onderstaande onderwijstips over feedback (bij specifieke taken):
- Het feedbackgesprek: hoe voer je dat?
- Schrijf- en spreektaken van (individuele) studenten: hoe begeleid je die?
- Schrijf- en spreektaken van (individuele) studenten: hoe geef je feedback en evalueer je?
- Masterproef: hoe begeleid je die?
Laat je inspireren door je UGent-collega’s. Surf naar de UGent-onderwijspraktijken en vink in de linkerkolom bij "Thema" “Feedback” aan.
Lees onderstaande artikels:
- Gibbs, G. and Simpson, C. (2004) Conditions under Which Assessment Supports Students’ Learning. Learning and Teaching in Higher Education (LATHE), 1, 3-31. http://insight.glos.ac.uk/tli/resources/lathe/Documents/issue%201/articles/simpson.pdf
- Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The Power of Feedback. Review of Educational Research, 77(1), 81–112. https://doi.org/10.3102/003465430298487
- Nicol, D.J., Macfarlane-Dick, D., (2006). Formative assessment and self-regulated learning: a model and seven principles of good feedback practice. Studies in Higher Education, 31 (2), p. 199-218.
- Rosenberg, M.B. (2010). Geweldloze communicatie. Ontwapenend en doeltreffend. Rotterdam: Lemniscaat.
- Winne, P. H. & Butler, D. L. (1994). Student Cognition in learning from teaching. In T. Husen & T. Postlewaite (Eds.), International Encyclopedia of Education (2nd ed., pp.5738-5745). Oxford, UK: Pergamon.
UGent-Praktijken
- Feedback aan grote groepen: via Ufora-tests en veelgemaakte fouten
- Dodona: online leren programmeren
- Blogpost: creatieve schrijfopdracht
- Tussentijdse (peer)feedback op de masterproef in een grote groep: parallelle werkcolleges wetenschappelijk schrijven
- Peerfeedback via writing circles: efficiënt en motiverend
- Evaluatie: door studenten zelf ontworpen
- Feedback bij een schrijftaak: studenten leren reflecteren
- Feedback die blijft hangen: kleurrijk en ludiek
Laatst aangepast 20 september 2024 11:22